Op 11 maart 2017 plaatste de Vogelwerkgroep 4 kunstnesten voor de huiszwaluw in Oelegem. Het was Chris Voorspoels van de Milieuraad die Natuurpunt Schijnvallei contacteerde. Aanleiding was de verwijdering van een aantal echte nesten vorig jaar.

Incident in de Vlotstraat

Al jaren broedt er een kolonie huiszwaluwen in de Oelegemse Vlotstraat. Onder de dakgoot van verschillende huizen in de straat zie je nesten van huiszwaluwen. Het is geen toeval dat de zwaluwen de Vlotstraat hebben uitgekozen, want de straat komt uit op het kanaal en daar jagen huiszwaluwen graag op insecten.

Vorig jaar was er een incident. De bewoners van een huis in de straat verwijderden de nesten van hun gevel. Er werd contact opgenomen met de eigenaar en de bewoners en duidelijk gesteld dat het wettelijk verboden is om nesten te verwijderen. Het was een extra pijnlijk incident, want huiszwaluwen staan in Vlaanderen op de Rode Lijst, een lijst van kwetsbare en bedreigde diersoorten. En die is duidelijk: de  huiszwaluw is met uitsterven bedreigd.

Kunstnesten voor de huiszwaluw

Sinds de jaren 70 is het aantal huiszwaluwen met 90% gedaald. Eén van de oorzaken heeft te maken met het vinden van geschikte broedplaatsen. Huiszwaluwen bouwen hun nest onder een dakgoot. Maar de dakgoten van tegenwoordig zijn van plastiek en dat is een probleem, want de modder blijft niet kleven op plastiek. Een kunstnest is daarom een goede oplossing.

Het was Chris Voorspoels van de Milieuraad die naar aanleiding van het incident de boel in gang zette. Mieke van apotheek Buphar stelde onmiddellijk haar gevel ter beschikking. En ook aan de gevel van het huis nummer 2 mocht een duokunstnest geplaatst worden. Het Regionaal Landschap zorgde voor twee duonesten en op 11 maart 2017 hing de Vogelwerkgroep de kunstnesten op.

Het is nu afwachten hoe de zwaluwen reageren als ze aankomen. Samen met enkele bewoners uit de  buurt volgen we de nesten op en voorzien we waar nodig mestplankjes. Zo belanden de uitwerpselen van de vogels niet op de stoep.

Oproep voor bewoners van de Vlotstraat

Woon je in de Vlotstraat en wil je graag een kunstnest voor huiszwaluwen onder je dakgoot hangen? Stuur dan een mail met je gegevens en adres naar info@schijnvallei.be of bel 03 354 55 06 op dinsdag, donderdag of vrijdag tussen 10 en 16 uur.

In apotheek Buphar aan het Torenplein vind je een folder over huiszwaluwen of bekijk de folder hier.

De huiszwaluw bedreigd

Waarom is de huiszwaluw bedreigd? Er zijn verschillende oorzaken. Een eerste heeft te maken met een gebrek aan modder. Die hebben huiszwaluwen nodig om hun nest te bouwen. Ten tweede vinden huiszwaluwen minder en minder geschikte broedplaatsen. Als ze al modder vinden, dan moeten ze hun nest proberen te bouwen tegen overwegend plastieken dakgoten. En dat is een probleem, want de modder kleeft niet goed op plastiek. Ook het vinden van voldoende voedsel lijkt een probleem. Een huiszwaluw vangt tot 6.000 insecten per dag. Maar door het gebruik van insecticiden zijn er steeds minder insecten. En daardoor krijgen de huiszwaluwen minder jongen groot.

De cijfers zijn hallucinant. Het aantal huiszwaluwen is sinds de jaren 70 met 90% gedaald. De soort is in Vlaanderen met uitsterven bedreigd.

De enkele keren dat het de beestjes toch lukt om een nest te bouwen, dreigt vernietiging. Want mensen vinden het maar niks dat de uitwerpselen van de zwaluwen op de stoep belanden. Nochtans is dit ongemak heel makkelijk op te lossen door onder het nest een plankje te hangen. Die zogenaamde mestplankjes vangen de uitwerpselen van de vogels op. Probleem opgelost.

Tekst: Philip Barbaix

• Foto 1: Mieke van Apotheek Buphar en Chris Voorspoels van de Milieuraad.
• Foto 2 en 4: Peter Baets van de Vogelwerkgroep
• Foto 3: Duokunstnest onder de dakgoot van de apotheek