De regionale werking van Natuurpunt voor Westmalle, Zoersel, Schilde, Oelegem, Ranst, Wommelgem, Wijnegem, Borsbeek, Deurne, Borgerhout, Berchem en Antwerpen.

Broedt er een roerdomp in De Pont?

Terug naar lijst

Geplaatst door Natuurpunt Schijnvallei op

Al sinds jaar en dag weten we dat een roerdomp natuurgebied De Pont gebruikt als overwinteringsplek. Tussen begin november en eind februari wordt de zeldzame reigersoort heel soms gezien door wandelaars en af en toe gefilmd door onze cameraval.

Maar vorig jaar verscheen de vogel pal in het broedseizoen voor de lens van de camera. Meer nog, vogelkenner Dirk Demey hoorde rond dezelfde periode in mei 2017 ook de baltsroep. En dit jaar werd de vogel in volle zomer gefilmd. Broedt er een koppel in De Pont of niet?

 

Over de roerdomp

De roerdomp is een reigersoort die in uitgestrekte, structuurrijke rietvelden broedt in meerjarig riet met hier en daar ondiepe plasjes. De vogel foerageert vooral in ondiep water langs en in brede rietkragen.

Etymologische verklaring

Roerdomp betekent letterlijk rietduiker. ‘Roer’ verwijst naar riet en ‘domp’ refereert naar het werkwoord ‘dompen’ wat een synoniem is voor ‘onderduiken’. Mogelijk kan ‘domp’ ook gelinkt worden aan het misthoornachtig geluid dat de vogel in de paringstijd maakt.

Broedgedrag

De vogels schieten in actie van half april tot half mei.  Het vrouwtje bouwt een nestplatform van dood riet, vlak boven de waterspiegel. Ze legt 5 tot 6 eieren met een tussenperiode van twee à drie dagen per ei. Na 25 dagen broeden komt het eerste ei uit.

Paalhouding

Roerdompen leven erg teruggetrokken in het riet en zijn uitstekend gecamoufleerd. Bij gevaar neemt de vogel de ‘paalhouding’ aan en wordt hij één met het rietveld. Moeilijk te spotten dus.

Interessant weetje

Vandaag is het dier zeldzaam, maar ooit moet de roerdomp in Vlaanderen wel een algemene verschijning zijn geweest. In 1454 werd een banket van Filips de Goede versierd met niet minder dan 400 roerdompen. Op dergelijke banketten dienden vogels niet enkel voor consumptie, maar ook voor de sier. De roerdomp werd als iets exclusiefs gezien en alleen wie van adel was, mocht op deze soort jagen.

 

De roerdomp van Schilde: wat moeten we daarvan denken?

Of er in De Pont aan het Schildepark een koppel roerdompen broedt of een poging ondernomen heeft, is moeilijk te zeggen. Hiervoor zijn harde bewijzen nodig en die zijn er vandaag niet.

Maar ondertussen moet wel één en ander bijgesteld worden. Lang werd gedacht dat de vogel De Pont enkel gebruikte als overwinteringsgebied. Vandaag bewijzen de gedane waarnemingen dat het natuurgebied minstens ook een foerageerplek is in de zomer en in het voorjaar tijdens het broedseizoen.

Filmpjes

 

Enkele verklaringen

Mogelijk zijn de gefilmde dieren nakomelingen van de meerdere roerdompkoppels die broeden in het Krabbelshof in Pulle / Pulderbos, op amper 10 km in vogelvlucht van De Pont. De baltsroep die gehoord werd in mei 2017 zou een eerste schuchtere poging geweest kunnen zijn van een (jong) mannetje roerdomp op zoek naar een vrouwtje. Zeer waarschijnlijk is het tot een poging gebleven.

Mogelijk heeft ook het extreem droge weer van dit jaar een rol gespeeld. Dat heeft ervoor gezorgd dat zelfs moerasgebieden droog zijn gevallen. De zoektocht naar eten in zo’n periode wordt dan een hele uitdaging. Behalve in De Pont, want dat gebied herbergt een constante hoeveelheid water. Jaren geleden werden enkele maatregelen genomen die ervoor moesten zorgen dat het water in het moeras bleef. Bepaalde delen werden dieper gemaakt en in samenwerking met de Antwerpse Waterwerken werd een constructie opgezet om water uit het nabijgelegen Albertkanaal via een pompsysteem door een ondergrondse buis naar De Pont te brengen.

Ambassadeursoort

Hoe dan ook, de aanwezigheid van de vogel - niet alleen in de winter, maar het hele jaar door - maakt De Pont extra bijzonder. Zeker omdat de roerdomp als één van de ambassadeursoorten wordt gezien van de beste Natuurpuntgebieden.

 

Tekst: Philip Barbaix